Het Sociaal Strafwetboek is sinds 1 juli 2011 van kracht. Een grondige hervorming was noodzakelijk om nog doeltreffender de strijd te kunnen aangaan tegen sociale fraude.
Zowel boek I van het Sociaal Strafwetboek (preventie, vaststelling, vervolging van de inbreuken en bestraffing in het algemeen) als boek II (inbreuken en bestraffing in het bijzonder) zijn gewijzigd. Een aantal bepalingen van het Sociaal Strafwet zijn ook gewijzigd, in het bijzonder door te voorzien in een langere beroepstermijn wanneer de overtreder geen woonplaats, verblijfplaats of gekozen woonplaats in België heeft.
De nieuwe bepalingen van het Sociaal Strafwetboek zijn op 1 juli 2024 in werking getreden. Sommige bepalingen zullen echter op een latere, wettelijk vastgestelde datum van kracht worden.
Invoering definitie sociale dumping
Onder sociale dumping wordt verstaan: een brede waaier aan opzettelijke misbruikpraktijken en de omzeiling van bestaande Europese en/of nationale wetgeving, met inbegrip van wetten en algemeen toepasselijke cao's die oneerlijke concurrentie mogelijk maken door de arbeids-en werkingskosten op illegale wijze te minimaliseren, en resulteren in de schending van de rechten en de uitbuiting van werknemers.
Verhoging van de niveaus en nieuwe inbreuken
Het nieuw Sociaal Strafwetboek verstrengt de bestraffing voor verscheidene inbreuken, zoals bijvoorbeeld:
* het niet betalen van het loon en het vakantiegeld gaat van niveau 2 naar niveau 3, en zelfs naar niveau 4;
* het niet bekendmaken van de uurroosters voor deeltijdse arbeid evenals het niet vergoeden van verplaatsingsonkosten of het niet uitbetalen van maaltijdcheques die de werkgever verschuldigd is, gaat van niveau 2 naar niveau 3.
Er zijn ook een aantal nieuwe inbreuken die hun intrede doen in het nieuw Sociaal Strafwetboek:
* het niet uitbetalen van ecocheques, werkkledijvergoeding, materiaalvergoeding of het niet bezorgen van arbeidsgereedschap in strijd met een verbindend verklaarde CAO, zal bestraft worden met een straf van niveau 2;
* in geval van detachering, zal de werkgever die niet overgegaan is tot de hernieuwing van de LIMOSA-melding, bestraft worden met niveau 5, indien de detachering langer duurt dan de initieel gemelde duur.
Verzwaring van de geldboetes
De straffen van niveau 1 en 2 en de gevangenisstraffen mogen dan wel ongewijzigd blijven, de bedragen van de straffen van niveau 3 worden daarentegen verdubbeld en het maximumbedrag van de strafrechterlijke en administratieve geldboetes stijgt respectievelijk van 6000 EUR naar 7000 EUR en van 3000 EUR naar 3500 EUR.
Hierbij een vergelijkende tabel:
| Oud Strafwetboek | Nieuw Strafwetboek | |
|---|---|---|
| Niveau 1 | Administratieve geldboete: van 10 tot 100 EUR | Administratieve geldboete: van 10 tot 100 EUR |
| Niveau 2 | Administratieve geldboete: van 25 tot 50 EUR - Strafrechtelijke geldboete: van 50 tot 500 EUR | Administratieve geldboete: van 25 tot 50 EUR - Strafrechtelijke geldboete: van 50 tot 500 EUR |
| Niveau 3 | Administratieve geldboete: van 50 tot 500 EUR - Strafrechtelijke geldboete: van 100 tot 1000 EUR | Administratieve geldboete: van 100 tot 1000 EUR - Strafrechtelijke geldboete: van 200 tot 2000 EUR |
| Niveau 4 | Administratieve geldboete: van 300 tot 3000 EUR - Strafrechtelijke geldboete: van 600 tot 6000 EUR - Gevangenisstraf: van 6 maanden tot 3 jaar | Administratieve geldboete: van 300 tot 3500 EUR - Strafrechtelijke geldboete: van 600 tot 7000 EUR - Gevangenisstraf: van 6 maanden tot 3 jaar |